Ndërveprimi Kompleks i Ndikimit të Medias dhe Fuqisë Politike në Kosovë
Berat Buzhala, i lidhur ngushtë me politikën dhe krimin e organizuar, mbetet figurë kontroverse në peizazhin mediatik dhe politik të Kosovës.
Në zemër të Ballkanit, ku fijet e intrigës politike dhe pakënaqësive historike janë të ndërthurura thellë, Berat Buzhala shfaqet si një figurë e mbuluar në polemika, veprimet e të cilit ngërthejnë hije të gjata mbi peizazhin politik të Kosovës.
Si një politikan i dikurshëm i kthyer në një 1magnat mediatik, rrëfimi i Buzhalës, i shkruar në një mënyrë mbase transparente për Gazetën KOHA të Rep. së Maqedonisë së Veriut në tetor 2018, duket sikur ai përpiqet të paraqesë figurën e tij si një njeri i viktimizuar padrejtësisht nga makineritë politike në Kosovë. Megjithatë, thellësia e lidhjeve të tij dhe natyra e dyshimtë e marrëveshjeve të tij sugjerojnë një realitet shumë më kompleks dhe potencialisht jo dhe aq të mirë.
Shkrimet e vet Buzhalës zbulojnë përpjekjet e tij biznesore, veçanërisht një operacion të dështuar të një Gurëthyesi në veri të Kosovës, veprime këto të lidhura ngushtë me udhëheqës kosovarë si Kadri Veseli, Hashim Thaçi dhe Zvonko Veselinovic, ndër të tjerë.
Hashim Thaçi, një politikan i shquar kosovar dhe ish-President i Kosovës, është përballur me shumë akuza për aktivitetet kriminale dhe korrupsion gjatë karrierës së tij politike. Këto akuza hedhin hije mbi kontributet e tij për pavarësinë e Kosovës dhe rolin e tij në zhvillimin politik të saj. Gjatë karrierës së tij politike, Thaçi është gjithashtu akuzuar për korrupsion. Këto akuza përfshijnë keqpërdorimin e fondeve publike, ushtrimin e ndikimit të padrejtë mbi ndërmarrjet publike, dhe nepotizmin në emërimet qeveritare. Këto akuza kanë shkaktuar kritika vendore dhe shqetësime midis vëzhguesve ndërkombëtarë për qeverisjen dhe sundimin e ligjit në Kosovë nën udhëheqjen e tij.
Një hulumtim i "Kosova News" tregon se Buzhala po përballet me vështirësi nën qeverinë e Kryeministrit Albin Kurti, e cila ka ndërprerë mbështetjen financiare që ai gëzonte më parë gjatë administratës së ish-Kryeministrit dhe ish-Presidentit Hashim Thaçi. Gjatë mandatit të tij si deputet, mediat e tij, si Media Works SH.P.K, morën rreth 437,000 euro nga Telekomi i Kosovës për "marketing." Ndërprerja e këtij financimi, duket se e ka shtyrë Buzhalën të intensifikojë kritikat e tij, duke akuzuar qeverinë për rënie ekonomike dhe politike. Një dokument i Administratës Tatimore të Kosovës zbulon një gjobë prej 71,000 eurosh ndaj Buzhalës për shmangie tatimore në shitjet e aksioneve, duke treguar për përplasje financiare edhe më të thella, raporton Kosova News dhe Koha Ditore.
Një artikull i vitit 2015 nga "Balkan Insight" zbulon lidhjet e Buzhalës me një kompani gurëthyerjeje, ‘Arena Invest’, e cila siguroi një kontratë fitimprurëse për autostradën Prishtinë-Tiranë pa mbikëqyrje publike ose procedura transparente të tenderimit, duke ngritur shqetësime të rënda për keqpërdorim. Raporti përshkruan një marrëveshje fitimprurëse të akorduar për ‘Arena Invest’, një Gurëthyes me lidhje të rëndësishme me udhëheqjen e PDK-së, përfshirë Berat Buzhalën. Kjo kompani fitoi një kontratë fitimprurëse për të furnizuar 80,000 ton agregat për autostradën kontroverse prej 1 miliard eurosh Prishtinë-Tiranë, pa mbikëqyrje publike ose procese transparente të tenderimit, duke ngritur shqetësime të rënda për mundësinë e keqpërdorimit të fondeve publike. Përfshirja e tij në ‘Arena Invest’ ilustron aftësinë e tij për të lundruar dhe potencialisht për të shfrytëzuar kryqëzimet biznes-politikë për përfitim personal dhe politik, duke i vënë në dukje çështjet e korrupsionit sistemik brenda Kosovës.
Pavarësisht pretendimeve për investime të drejtpërdrejta në zonat e shpopulluara të Kosovës, sipërmarrja e Buzhalës shpejt zbuloi një rrjet që sugjeron lidhje më të thella politike dhe kriminale. Rrëfimi i tij ndryshon nga pranimi në pretendime për viktimizim, por lidhja e tij e vazhdueshme me figura të padeshirueshme tregon një histori tjetër.
Rëndësia e lidhjeve të Buzhalës shkon përtej politikës lokale e të thjeshtë, duke tërhequr lidhje me figura shumë më të këqija, siç është Zvonko Veselinovic (shih videon më poshtë), një person i listuar në listën e zezë nga Shtetet e Bashkuara dhe i njohur për aktivitetet e tij të gjera kriminale në Kosovë dhe Serbi. Një raport i vitit 2023 nga Vijesti përshkruan rolet e dyshuara të Veselinoviçit në trazira të organizuara në Kosovë, pastaj orkestrimin e vrasjeve dhe aktiviteteve të tjera kriminale, duke e vendosur atë në këndet më të errëta të ndërmarrjeve kriminale ballkanike. Emri i Buzhalës, i përmendur së bashku me figura të tilla, ngre shqetësime të thella për shkallën dhe natyrën e angazhimeve të tij. Kur emri Berat Buzhala përmendet në korridoret e komunitetit të inteligjencës, thuajse të gjithë janë të alarmuar me vetulla shqetësimi.
Lidhjet e Buzhalës nuk janë të kufizuara në Ballkan, por shtrihen për të ngjallur dyshime mbi akuzat alarmante të lidhjeve me elementë rusë. Në një intervistë zbuluese të vitit 2019 me Top Channel të Shqipërisë, ai u përball me pyetje rreth këtyre lidhjeve. Edhe pse ai hodhi poshtë këto akuza, veprimet e tij të mëtejshme dhe drejtimi editorial i mediave të tij, Nacionale, pasqyrojnë vazhdimisht një strategji editoriale e cila duket sikur është vënë në një mbrojtje të interesave gjeopolitike ruse. Narrativa e politikës editoriale të gazetës Nacionale e pronësuar nga Berat Buzhala, duke se mbrojnë pretendimet territoriale serbe dhe synojnë të dëmtojnë sovranitetin e Kosovës, duke u rreshtuar në mënyrë të dyshimtë me objektivat e Kremlinit nën një maskë të hollë të patriotizmit e në emër të flamurit amerikan.
Në këtë video më poshtë, Presidenti serb Vucic flet me kritika thumbuese ndaj Kosovës me referencë Berat Buzhalën.
Për më tepër, lidhja e Buzhalës me Richard Grenell, ish-Drejtori kontrovers i Inteligjencës Kombëtare të SHBA-së nën administratën e Donald Trump, i njohur për përfshirjet e tij financiare me entitete të mbështetura nga Serbia dhe Rusia, shton një shtresë tjetër kurioziteti për ta hetuar. Kjo marrëdhënie sugjeron një përputhje të interesave që mund të favorizojë ndikimet e jashtme mbi integritetin kombëtar të Kosovës, duke ilustruar një rrjet që mund të përdor platformën mediatike të Buzhalës për të destabilizuar rajonin.
Pas konfliktit në Banjskë, Kryeministri shqiptar Edi Rama deklaroi se formati i dialogut duhet të ngritet në nivelin e një "konference", me BE-në dhe komunitetin Euro-Atlantik të përfaqësuar në nivelin më të lartë, Francën dhe Gjermaninë në nivelin e presidentëve dhe kancelarëve. Thirrjet e Ramës për një konferencë ndërkombëtare për të adresuar situatën e Kosovës, lanë të kuptohet shpërfaqjen e një axhende më të gjerë kundër interesave të Kosovës e mbështetur nga disa media në Kosovë, përfshirë ato të Buzhalës.
Sulmuesit paraushtarak në Banjskë siç u raportua ishin udhëhequr nga Milan Radoicic, një njeri i rëndësishëm në partinë ‘Lista Serbe’ e kontrolluar nga Beogradi zyrtar. Qeveria e Kosovës tha se sulmet në Banjskë erdhën si rezultat i financimit, trajnimit dhe orkestrimit të ngjares nga qeveria serbe në Beograd. Presidenti serb Aleksandar Vuçiç ka gëzuar një qetësim dhe lehtësim politik të vazhdueshëm nga KM Rama, si dhe nga Dërguari i SHBA-së për dialogun Prishtinë-Beograd, Gabriel Escobar. Hulumtimet e FRONTLINER sugjerojnë se Escobar mund të jetë i lidhur me financime nga Beogradi.
Interesant është se, pas publikimit të dyshimeve nga FRONTLINER më 22 mars 2024, lidhur me një konflikt të mundshëm interesi që përfshin Gabriel Escobar, të cilat gjetje çuan në shkarkimin e tij nga posti i dërguarit, Berat Buzhala nis një seri artikujsh agresivë e sulmues ndaj meje. Këto ishin mbase synimet e tij për të diskredituar cilësinë e punës sime dhe Revistën FRONTLINER, në një përpjekje për të minuar besueshmërinë e hulumtimeve tona të pavarura gazetareske.
Paanshmëria e Escobarit është nën hetim për shkak të dyshimeve se gruaja e tij mori financime nga Ministria e Punëve të Jashtme të Serbisë, duke ngritur shqetësime serioze për konflikt interesi. Një lidhje e tillë është problematike sepse mund të rreshtojë veprimet e tij diplomatike me interesat serbe, duke cenuar neutralitetin, jetik për rolin e tij në dialogun Kosovë-Serbi.
Në një bisedë me THE FRONTLINER, Sali Berisha, ish-President i Shqipërisë (1992-1997) dhe ish-Kryeministër (2005-2013), përmendi figura kyçe në Shqipëri, përfshirë Edi Ramën, për të cilin tha se e mbështet një axhendë të influencuar nga Kremlini me qëllim ndarjen e Kosovës.
"Kosova është një pikë e nxehtë," tha Rama për "Financial Times" në tetor 2023, duke përshkruar veriun e Kosovës si një zonë të askujt ku krimi dhe nacionalizmi në rritje bashkërendohen, duke shuar kufijtë midis krimit dhe politikës. Portretizimi i veriut të Kosovës nga KM Rama si një zonë pa ligj është në shpërputhje me përpjekjet aktive të policisë së Kosovës për të shkatërruar rrjetet kriminale. Këto deklarata duket se janë pjesë e një rrëfimi më të gjerë dhe shqetësues.
Deklarata e Berishës dhe të dhënat nga burime diplomatike sugjerojnë se komentet e Ramës janë pjesë e një axhende më të gjerë. Kjo axhendë duket se ka mbështetje të konsiderueshme në disa media në të gjithë Republikën e Kosovës, ku ndikimi i Berat Buzhalës është veçanërisht i përhapur.
Berisha i tha THE FRONTLINER se një konferencë ndërkombëtare për të adresuar situatën në Kosovë ishte në fakt iniciuar nga Edi Rama. Ky detaj është jetik pasi korrespondon me veprime të mëtejshme kontroverse të lidhura me sulmin në Banjskë në veri të Kosovës.
Për më tepër, Berat Buzhala, në narrativat e tij mediatike dhe politikat redaksionale, sikur ka sulmuar vazhdimisht qëndrimin e fortë të udhëheqësisë kosovare kundër agresioneve territoriale dhe kushtetuese të Serbisë. Këto dinamika komplekse nxjerrin në pah një rrjet ndikimesh ndërkombëtare dhe rajonale që përkeqësojnë tensionet në Ballkan.
Heshtja strategjike e Buzhalës gjatë momenteve kritike shton dyshimet që e rrethojnë atë. Veçanërisht, kur Serbia e lidhur me Kremlinin orkestroi agresion territorial dhe përpjekje për aneksim të ngjashme me veprimet e Rusisë në Krimenë e Ukrainës. Interesante se si gjatë sulmeve në Banjskë Buzhala mbeti në mënyrë të dukshme i heshtur, një lënie në harresë që flet shumë në kontekstin e aktiviteteve të tjera të tij. Kjo heshtje gjatë ngjarjeve kyçe, së bashku me përpjekjet për ta paraqitur Kosovën si të paaftë për të mbajtur marrëdhënie ndërkombëtare siç theksohet në një raport të Parlamentit të BE-së, e pozicionon Buzhalën si një figurë qendrore në një rrëfim që minon sovranitetin dhe proceset demokratike të Kosovës.
Manipulimi i Medias dhe Axhendat Politike: Vëzhgimi i Veprimtarive të Dyshimta të Berat Buzhalës në Ballkan
Nacionale pretendon se ofron një shërbim gazetaresk profesional, por dështimi i tyre për të respektuar Kodin e Etikës të Komisionit të Pavarur të Medias së Kosovës është tregues i qartë, mungesa e transparencës financiare dhe publikimet anonime të artikujve ngritin shqetësime serioze për besueshmërinë. Këto mbase janë edhe taktika për t’a mundësuar shmangien e përgjegjësisë ligjore, duke nënvizuar rolin jetik të përgjegjësisë mediatike në mbështetjen e një Kosove demokratike.
Emri i Berat Buzhalës shfaqet vazhdimisht, i lidhur padyshim me media që janë nën vëzhgim të shtuar për shtrembërime redaksionale dhe misteret e pronësisë. Këto kanale shpesh përhapin narrativa që paraqesin Kosovën si gjeopolitikisht të paaftë, veçanërisht pas ndryshimit në udhëheqjen e qeverisë që, për herë të parë në 25 vjet, ka sfiduar aktivisht interesat strategjike të Kremlinit në rajon. Ky sfond hedh një dritë të ashpër mbi ndikimin e vazhdueshëm të Buzhalës në formimin e perceptimit publik përmes mediave si Televizioni T7 dhe Gazeta Express, të dyja më parë nën kontrollin e tij të drejtpërdrejt ose të tërthortë.
Transaksionet e ndërlikuara që përfshijnë këto entitete mediatike, duke përfshirë shitjet tek kompanitë e huaja me struktura pronësie të paqarta, sugjerojnë një përpjekje të qëllimshme për të fshehur përfituesit dhe ndikuesit e vërtetë pas këtyre burimeve. Ky model nuk është thjesht një shënim në librat e shënimeve financiare të korporatave, por një element i rëndësishëm në kuptimin e mënyrës se si pronësia e medias ndërthuret me narrativat politike në Kosovë. Si i tillë, roli i medias në mirëmbajtjen e një demokracie të shëndetshme vihet nën vëzhgim, veçanërisht kur figura me dyshim si Berat Buzhala janë në qendër të rrjeteve komplekse të pronësisë që mund të shërbejnë për axhenda të jashtme në vend të interesit publik vendor. Pikëpietja që mund t’i shqetësoj publikun është: në çfarë mase manipulimet mediatike komprometojnë përpjekjet e Kosovës për të formuar marrëdhënie ndërkombëtare të forta dhe një shoqëri demokratike transparente?
Sipas raportit të Parlamentit Evropian me titull “Hartimi i Lajmeve të Rreme dhe Dezinformimit në Ballkanin Perëndimor dhe Identifikimi i Mënyrave për t'i Kundërshtuar Efektivisht” në 2021, Gazeta Express dhe Klan Kosova përmenden në faqen 26 si një nga mediat kryesore në Kosovë të kategorizuara si kanal kyç i dezinformimit. Vlen të theksohet se Gazeta Express është themeluar dhe zotëruar bashkërisht nga Berat Buzhala, i cili tani operon një tjetër media që quhet ‘Nacionale’ e që në fakt në saje të vëzhgimeve të FRONTLINER del të jetë duke zhvilluar të njejtin mision. Pavarësisht pretendimit të Buzhalës për largimin nga Express, duke marrë parasysh nivelin e besueshmërisë së shoqëruar me të, nuk ka asnjë garanci se Buzhala është shkëputur plotësisht nga Gazeta Express apo media Klan Kosova siç pretendon ai. Klan Kosova doli të jetë disi e pronësuar nga Telekomi i Serbisë, sipas raportimeve të dokumentuara nga Kosova News.
Duhet t’ia bëjë me dije publikut se ‘FRONTLINER’ është përpjekur të kontaktojë Berat Buzhalën dhe mediat e tij për t’ia dhënë mundësinë që t’i demantoj, pranoj ose sqaroj gjetjet tona, por të gjitha përpjekjet ishin të pasuksesshme. Zt. Buzhala nuk i është përgjigjur emailave tanë.
Hetime të mëtejshme zbuluan se Buzhala, së bashku me Besnik Kallabën, themeluan Media Group Publico LLC në shkurt të vitit 2022. Fillimisht, Buzhala mbante 95% të aksioneve, ndërsa Kallaba zotëronte 5% të mbetura. Deri në qershor të 2022, Kallaba i kishte transferuar aksionet e tij te Buzhala, duke e bërë atë pronar të vetëm. Kallaba zotëron veçmas BK ONLINE LLC dhe Active Ads & Marketing LLC.
Berat Buzhala, i diplomuar në drejtësi, filloi karrierën e tij gazetareske në vitin 2000 në gazetën Zëri, më pas kaloi në të tjera media si në të përditshmen Koha Ditore dhe gazetën Lajm. Në vitin 2005, ai luajti një rol kyç në themelimin e gazetës Express nën Media Works, e zotëruar nga IPKO Telecommunications LLC. Nga 2010 deri në 2014, Buzhala u fut në politikë, duke shërbyer si deputet për Partinë Demokratike të Kosovës (PDK), përpara se të kthehej në rolin e tij si drejtor i gazetës Express deri në 2021. Gjatë kësaj periudhe, ai shiti aksionet te ABC Management Sh.p.k për më shumë se një milion euro. Ai gjithashtu drejton Media Group Publico, një kompani me bazë në Shqipëri por që vepron kryesisht në Kosovë, e njohur për përmbajtjen e saj të gjerë në video dhe lajme të shkruara. Pavarësisht pranisë së tij të konsiderueshme në qarqet mediatike dhe politike, marrëdhëniet financiare të Buzhalës nuk janë transparente, nuk ka të dhëna financiare publike të disponueshme dhe pse Buzhala është pyetur disa here nga Ministria e Financave rreth të hyrave financiare të kompanive të tij. Kjo mungesë transparence ngre pyetje serioze mbi motivet dhe metodat e operacioneve mediatike të Berat Buzhalës në Kosovë.
Rrjeti i ndërlikuar i lidhjeve të Buzhalës dhe nuancat kriminale të identifikuara në raporte të ndryshme kërkojnë një vëzhgim të rreptë dhe gjithëpërfshirës nga autoritetet e Kosovës. Mundësia që ndikimi i tij mediatik të shërbejë për axhenda të huaja, së bashku me përfshirjet e tij financiare dhe politike, nënvizon një nevojë urgjente për transparencë dhe llogaridhënie në pronësinë e medias dhe gazetarinë në Kosovë. Ndërsa rajoni përpiqet të forcojë institucionet demokratike, figurat si Berat Buzhala duhet të mbahen përgjegjës, kjo është domosdoshmëri jetike për integritetin dhe stabilitetin e ardhshëm të shtetit.
Duke ndërthurur fijet e historisë së Berat Buzhalës, bëhet e qartë se nën sipërfaqen e viktimizimit të vetë-portretizuar të tij fshihet një sagë komplekse dhe potencialisht e rrezikshme e manipulimit politik dhe përfshirjes së interesave të huaja e jo miqësore për Kosovën dhe sigurinë e saj kombëtare. Gjetjet tregojnë se veprimet dhe lidhjet e Berat Buzhalës shkojnë përtej ambicieve personale, prekin thelbin e sigurisë kombëtare të Kosovës dhe sfidat e luftës së saj të vazhdueshme për integritet territorial dhe zhvillim demokratik.
Roli i Berat Buzhalës si një 1magnat mediatik dhe angazhimet e tij politike të mëparshme ndërlidhen në një rrëfim të mjegullt etik dhe besnikërie të diskutueshme. Në një peizazh mediatik që ka nevojë të madhe për integritet dhe transparencë, Berat Buzhala nuk shfaqet si një shembull i rigorozitetit gazetaresk, por më shumë si një simbol i rreziqeve me të cilat përballet sot shoqëria civile dhe institucionet demokratike të vendit. Marrëdhëniet e tij të gjera, të ndërthurrura në konfliktet e interesit dhe lidhjet e dyshimta që variojnë nga figurat politike korruptive deri te operatorët ndërkombëtarë me axhenda të dyshimta rrugët e të cilëve shpiejnë në drejtim të Moskës zyrtare, pikturojnë një portret të qartë të një njeriu më të interesuar të manipulojë diskursin publik për përfitim personal dhe politik sesa të mbrojë parimet e demokracisë dhe interesin e sigurisë kombëtare. Rëndësia e ndikimit të tij, veçanërisht në një rajon tashmë të paqëndrueshëm, ngre një pyetje kritike: Sa e rrezikshme është të kesh një figurë të tillë në krye të një mediaje? Duke marrë parasysh të kaluarën dhe të tashmen e tij, ndikimi i vazhdueshëm i Berat Buzhalës paraqet një kërcënim të rëndësishëm për integritetin gazetaresk dhe strukturën demokratike të Kosovës, duke kthyer mediat e tij në mjete të mundshme për propagandë, në vend që të jenë shtylla të së vërtetës.
Besojmë se qasja në informacion të besueshëm dhe faktik është në të mirën publike, prandaj e mbajmë faqen tonë të hapur për të gjithë, pa pagesë. Nëse dëshironi të ndihmoni RILINDJE-n të prodhojë gazetari të shkëlqyer, ju lutemi na mbështesni sot.
Ju merr vetëm një minutë.
Faleminderit.
'Magnat' do të thotë një person i pasur dhe me ndikim në biznes, i ngjashëm me fjalën angleze 'mogul'. Përdoret për të përshkruar dikë që ka shumë fuqi dhe ndikim në një industri të caktuar, siç është media, për shkak të pasurisë së tij dhe kontrollit mbi burime të rëndësishme.