Ndikimi i Mafias: E Vërteta e Errët Pas Shtypit të Kosovës
Mafia dhe disa nga ambasadat e huaja e kanë shndërruar median e Kosovës në një vegël për manipulim, duke shkatërruar lirinë e shtypit dhe demokracinë.
Peizazhi mediatik i Kosovës ngjason me një fushëbetejë të sunduar nga hije të zeza, një hapësirë ku interesat e huaja, qoftë nga Perëndimi, Lindja apo vetë qendra e trazueme e Ballkanit, konkurrojnë për kontroll. Kjo nuk është thjesht një metaforë. Kapja nga ndërmarrjet kriminale dhe ndikimet e huaja shtetërore dhe atyre grupeve kriminale të cilat u larguan nëpërmjet votës së lirë pasi ato kishin plaçkitur burimet e vendit për më shumë se dy dekada, duke helmuar jo vetëm ekonominë, por edhe aftësinë e qytetarit për mendim të pavarur dhe rritje demokratike. Mediat janë në zemër të këtij luftimi, të përdorura si vegla nga një sërë fuqish të huaja—si perëndimore, ashtu edhe lindore, me qëllim që të përkulin narrativën sipas vullnetit të tyre.
Atmosfera e shtypit në Kosovë është, në të vërtetë, një atmosferë kaosi. Një peizazh tronditës dhe i ç’rregullt ku informacioni nuk shpërndahet, por qëllimisht ngatërrohet. Rezultati? Një shoqëri e hutuar dhe e paaftë për veprim kolektiv koherent. Vetë struktura e besimit publik në media është gërryer, duke e bërë pothuajse të pamundur që populli i Kosovës t'i kërkojë llogari udhëheqësve të tij ose të kërkojë standarde më të larta nga përfaqësuesit e tyre politikë.
Ajo që e bën edhe më shqetësuese këtë situatë është roli që ambasadat e huaja dhe autoritetet e tyre financuese kanë luajtur. Larg nga promovimi i pavarësisë së Kosovës ose ndihma në ndërtimin e institucioneve të saj demokratike, shumë prej tyre kanë zgjedhur në vend të kësaj të manipulojnë narrativat mediatike për përfitimin e tyre, duke ushqyer një kulturë konfuzioni. Ambasadat nga vende të fuqishme perëndimore, sejmenët e interesave të blloqeve lindore dhe madje edhe ato të Bashkimit Evropian, ndërkohë që mbështesin demokracinë dhe transparencën në sipërfaqe, kanë vepruar shpesh në mënyra që destabilizojnë diskursin publik, duke krijuar dezinformim në vend që ta luftojnë atë. Në këtë mënyrë, ata kanë shndërruar median e Kosovës në një fushëbetejë, ku e vërteta ka më pak rëndësi sesa mbajtja e kontrollit.
Ajo që është edhe më keq, janë organizatat që pozojnë si rojtarë të shtypit të lirë të Kosovës, vetë OJQ-të që marrin financime nga SHBA dhe BE për të luftuar dezinformimin, shpesh janë ato që punojnë për të shtypur zërat kundërshtues. Çdo gazetar që guxon të sfidojë këto fuqi përballet me fushata të pamëshirshme, të organizuara të shpifjeve, duke u etiketuar si konspiratorë ose agjentë kaosi. Ndërmarrjet kriminale të përbashkëta, që fshihen pas maskës së medias, publikojnë artikull pas artikulli që sulmojnë jo vetëm figurat publike, por edhe gazetarët e pavarur dhe politikanë në vend që kërkojnë llogaridhënie dhe përgjegjësi. Këto organizime të përbashkëta kriminale kërkojnë të luajnë politikë me të vërtetën, duke i shpërfaqur marrëdhëniet e tyre të agjendave politike dhe grupimeve kriminale që shpeshherë përputhen me interesat e armikut të Kosovës, Serbinë.
Këshilli i Mediave të Shkruara të Kosovës (KMSHK), i krijuar për të mbrojtur integritetin gazetaresk, është treguar thellësisht i korruptuar. Viktimave të këtyre fushatave të shpifjeve të liga nuk u ofrohet asnjë rrugë drejt drejtësisë, asnjë mundësi për të mbrojtur veten. Rojet e medias, të cilat duhet të mbronin pavarësinë e gazetarëve të Kosovës, janë bashkuar me këto entitete kriminale. Heshtja e tyre ka lejuar që të lulëzojë një strukturë mafioze, e cila terrorizon këdo që guxon të flasë për të vërtetën, apo të sfidojë stabilitetin e përkohshëm në shërbim të krimit.
Industria mediatike e Kosovës, në këtë aspekt, nuk është më një platformë për debate të informuara, as një mjet për publikun për t'i kërkuar llogari qeverisë së tij. Në vend të kësaj, ajo është bërë një zëdhënëse për ato grupe interesi të jashtme që kontrollojnë sistemet politike dhe ekonomike të vendit nga hijet e çosheve të fshehura prapa ambasadave, lirisë së medias dhe OJQ-ve të “shoqërisë civile” që në fakt përfaqësojnë interesin e ambasadorëve të cilët thyejnë për çdo ditë protokollet diplomatike dhe kërcënojnë sigurinë kombëtare duke vënë para pikëpyetjeve legjitimitetin e institucioneve qeverisëse në vend. Transmetuesit televiziv detyrohen të ndërpresin transmetimin e intervistave që prekin të vërtetat e pakëndshme, me gazetarët që detyrohen të zgjedhin midis jetës së tyre dhe integritetit të tyre. Dhe rreziku është më i lartë se liria gazetareske, ky kaos po copëton aftësinë e Kosovës për të funksionuar si një shoqëri demokratike.
Ajo që po shohim në Kosovë është asgjë më pak se një ç’montim sistematik i aftësisë së saj për mendim të pavarur. Duke manipuluar median, këto forca po e pengojnë popullin të angazhohet në veprim kolektiv, të edukojë veten për realitetet e sistemit të tij politik dhe të bëjë zgjedhje të informuara për të ardhur dinjitetshëm tek kutitë e votimit. Rezultati i krejt kësaj fushate bezdisëse kriminale e financuar nga të huajt, është një shoqëri e paaftë për ta detyruar klasën e saj politike që të përmbushë premtimet e dhëna qytetarëve të saj. Në një vend ku e vërteta është varrosur nën shtresa konfuzioni dhe mashtrimi, si mund të lulëzojë ndonjëherë demokracia?
Situata e Kosovës pasqyron, në shumë mënyra, vizionin distopik të filozofëve politikë si Hannah Arendt, e cila dikur shkroi:
"Subjekti ideal i sundimit totalitar nuk është nazisti i bindur apo komunisti i bindur, por njerëzit për të cilët dallimi midis faktit dhe trillimit, të vërtetës dhe të gabuarës, nuk ekziston më."
Në Kosovë, ky dallim po bëhet gjithnjë e më i paqartë, jo nga sundimi totalitar, por nga ndërthurja e interesave të huaja dhe kriminale.
Aspekti më i frikshëm i këtij manipulimi mediatik është se nuk kërkon censurë të hapur. Por, kjo funksionon përmes një rrjeti të ndërlikuar propagande, dezinformimi dhe frikësimi, këto forca të fshehta kanë arritur të bëjnë që populli i Kosovës të dyshojë në aftësinë e tij për veprim kolektiv. Ky dyshim, siç paralajmëroi Arendt, është hapi i parë drejt dryshkut të aftësisë së një shoqërie për rezistencë.
Me fjalët e një tjetër filozofi, Michel Foucault:
"Dija nuk është për të ditur: dija është për të prerë."
Dhe kështu është në Kosovë. Dija, larg nga të qenit një mjet fuqizues për publikun, informacioni në fakt është përdorur si armë për ta poshtëruar të vërtetën dhe luftëtarët e saj. Ajo përdoret për të shkurajuar ata që sfidojnë status quo-në, ata që guxojnë të vënë në pikëpyetje narrativën e ndërtuar nga ambasadat e huaja dhe ndërmarrjet e përbashkëta kriminale. Media e Kosovës është bërë një vegël jo për të informuar, por për të prerë lidhjet e besimit që mbajnë bashkë një shoqëri demokratike.
Për ata në mediat e Kosovës që ende ruajnë ndonjë fije integriteti, zgjedhja është e qartë: vazhdoni këtë rrugë të nënshtrimit, ose luftoni. Refuzoni të lejoni që platformat tuaja të përdoren si vegla për dezinformim.
Respektoni parimet e integritetit gazetaresk dhe refuzoni presionet që synojnë të minojnë misionin tuaj. Vetëm duke bërë këtë, media mund të shpresojë të rikthejë rendin dhe të ndihmojë Kosovën të rritet si një shoqëri demokratike dhe transparente që meriton të jetë.
Gazetarët në Kosovë duhet të kujtojnë fjalët e Albert Kamysë:
"E vetmja mënyrë për t'u përballur me një botë të papranueshme është të bëhesh kaq absolutisht i lirë sa ekzistenca jote të jetë një akt rebelimi."
Në një peizazh ku liria e shtypit është nën kërcënim të vazhdueshëm, thjesht qëndrimi i fortë në parimet tuaja është një akt sfidues. Dhe vetëm përmes sfidimit, përmes një angazhimi për të vërtetën dhe transparencën, media e Kosovës mund të fillojë të shërohet e çlirohet nga mendimi kriminal dhe prangat e kontrollit që po e ngulfatin atë.
Le të jetë kjo një thirrje për veprim për ata që ende besojnë në fuqinë e gazetarisë për të informuar, edukuar dhe për të kërkuar llogaridhënie ndaj pushteteteve.
© Revista Spotlight 2024 — Kopjimi i përmbajtjes sonë pa pëlqimin tonë me shkrim është ndaluar. Për më shumë se 25%, kontaktoni në rilindjaHQ@gmail.com. Ose referojuni detajeve këtu.