Si po e Dobësojnë Luftën e Ukrainës për Çlirim Hezitimet e Perëndimit
Perëndimi fillimisht premtoi mbështetje të pakushtëzuar për Ukrainën, por ndërsa lufta zgjatet dhe sfidat rriten, mbështetja po zbehet, duke e lënë Ukrainën në pasiguri.
Lufta për mbijetesën e Ukrainës, e cila tashmë ka hyrë në vitin e saj të dytë, ka vënë në provë jo vetëm forcën dhe qëndrueshmërinë e popullit ukrainas, por edhe besueshmërinë e Perëndimit në mbajtjen e premtimeve të bëra në momente kritike. Në fillim të agresionit rus, përgjigjja e Perëndimit ishte e njëzëshme: mbështetje e pakushtëzuar për Ukrainën. Ndihma financiare dhe ushtarake filloi të rridhte me një vrull të paparë, të shoqëruar me fjalë të mëdha për mbrojtjen e demokracisë dhe lirisë. Politikanë dhe media në Perëndim bënë premtime të forta, duke siguruar Ukrainën se ajo nuk do të ishte kurrë vetëm në këtë luftë kundër agresionit rus. Por, siç ka ndodhur shpesh në histori, premtimet e mëdha shpesh dështojnë përballë realiteteve të ashpra të luftës.
Që prej fillimit të luftës, Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, ka qenë një figurë simbolike dhe frymëzuese jo vetëm për ukrainasit, por edhe për Perëndimin. Me fjalime të pasionuara, ai arriti të mobilizonte mbështetjen globale për kauzën e Ukrainës. Megjithatë, ndërsa lufta ka vazhduar dhe dëmet e saj ekonomike dhe politike janë ndjerë në të gjithë botën, entuziazmi i fillimit ka filluar të zbehet. Në vend që të shikojmë një përparim të shpejtë në fushëbetejë, lufta ka marrë një natyrë më të gjatë dhe më të zymtë, me humbje të mëdha njerëzore dhe materiale në të dyja anët. Dhe kjo lodhje ka filluar të reflektohet në përgjigjen e Perëndimit.
Shuarja e Yllit të Zelenskyt
Vizita e fundit e Presidentit Zelensky në Uashington, ishte një shenjë e qartë e këtij ndryshimi të qëndrimeve. Për një udhëheqës që dikur pritej me duartrokitje të gjata dhe me tubime të mbushura plot, pritja e ftohtë dhe e rezervuar këtë herë ishte një tregues i qartë se ylli i tij po zbehej.
Sipas The New York Times, “pritja e tij ishte shumë më e zbehtë, pasi një grup i vogël ligjvënësish u mblodhën me të prapa dyerve të mbyllura, ndërkohë që kryetari i Dhomës së Përfaqësuesve e injoroi atë”.
Kjo pritje ishte një kontrast i dukshëm me atë që ai kishte marrë më pak se dy vite më parë, kur ligjvënësit amerikanë qëndronin në këmbë dhe shfaqnin një mbështetje të palëkundur për Ukrainën.
VIDEO: Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, u prit me duartrokitje të mëdha nga anëtarët e Kongresit përpara se të mbante fjalimin e tij në Kapitol Hill të SHBA-së në Dhjetor të Vitit 2022. (© CNN)
Ky ndërrim i qëndrimeve reflekton një ndryshim më të gjerë në mënyrën se si Perëndimi e sheh luftën dhe rolin e tij në të. Ndërsa fillimisht konflikti u perceptua si një betejë vendimtare midis demokracisë dhe autokracisë, me kalimin e kohës, realiteti është bërë më kompleks. Kostot ekonomike për vendet perëndimore, krizat energjetike, dhe lodhja e përgjithshme nga lufta sikur kanë filluar të ndikojnë në mënyrën se si politikanët dhe qytetarët perëndimorë e shohin angazhimin e tyre ndaj Ukrainës. Pyetja që fillimisht nuk guxonin ta bënin tashmë është e hapur: sa gjatë mund dhe duhet të vazhdojë Perëndimi ta mbështesë Ukrainën pa u përfshirë në një konflikt të drejtpërdrejtë me Rusinë?
Në këtë kontekst, Zelensky po e gjen gjithnjë e më të vështirë të sigurojë mbështetjen që ai dhe vendi i tij kanë nevojë urgjente. Kërkesa e tij për raketa me rreze të gjatë për të goditur objektiva thellë brenda Rusisë ka hasur në rezistencë të fortë. Në vizitën e tij në Uashington, ai kërkoi nga Presidenti Biden dhe Zëvendëspresidentja Kamala Harris të hiqnin kufizimet për përdorimin e raketave britanike Storm Shadow dhe atyre amerikane ATACMS. Këto raketa, sipas Zelenskyt, janë të domosdoshme për të siguruar një fitore mbi forcat ruse. Megjithatë, Shtetet e Bashkuara dhe Britania e Madhe kanë vendosur kufizime të rrepta për përdorimin e këtyre armëve, duke lejuar Ukrainën t’i përdorë vetëm për të goditur forcat ruse në rajonet kufitare dhe jo në brendësi të territorit rus.
Sipas një raporti të fundit nga gazeta Britanike The Times, Presidenti Zelensky u largua nga Uashingtoni pa marrë lejen për të përdorur raketat me rreze të gjatë për të goditur objektiva në Rusi. Pavarësisht takimeve me Presidentin Biden dhe Zëvendëspresidenten Harris, Zelensky nuk arriti të sigurojë atë që kishte kërkuar, përdorimin e raketave të furnizuara nga Britania apo të atyre amerikane ATACMS për të sulmuar objektiva ruse brenda territorit të Rusisë. Deri tani, Perëndimi ka lejuar përdorimin e këtyre raketave vetëm për të goditur forcat ruse në zonat kufitare.
Ky ishte një zhgënjim i madh për Zelenskyn, i cili e kishte bërë këtë kërkesë pjesë qendrore të strategjisë së tij për të fituar luftën. Ukraina argumenton se sulmimi i bazave ushtarake ruse në thellësi të territorit të tyre është i nevojshëm për të mbrojtur civilët ukrainas nga sulmet e vazhdueshme dhe për të dobësuar fuqinë ushtarake të Rusisë. Pa këtë kapacitet, Ukraina vazhdon të jetë në disavantazh strategjik.
Për më tepër, gjatë bisedimeve, Presidenti Biden njoftoi një paketë të re ndihme për Ukrainën prej gati 8 miliardë dollarësh, që përfshin armë të reja, përfshirë bombat e drejtuara JSOW, të cilat kanë një rreze prej 100/km. Këto bomba janë të projektuara për t’u lëshuar nga avionët luftarakë F-16, duke rritur kapacitetet e Ukrainës për të goditur forcat ruse në distanca të mëdha. Megjithatë, siç theksoi The Times, “këto raketa nuk do të lejojnë shkatërrimin e bazave ushtarake ruse larg kufirit, diçka që Kievi thotë se është e nevojshme për të shpëtuar jetë civilësh.”
Kjo ndihmë, ndonëse e mirëpritur, nuk është ajo që Ukraina kishte shpresuar. Pa kapacitetin për të goditur bazat ruse thellë në territorin e tyre, lufta mbetet një lojë e zgjatur, dhe çdo ditë që kalon, Ukraina është nën rrezik të madh.
Realiteti i Premtimeve të Paqëndrueshme
Që nga fillimi i pushtimit, Perëndimi ka bërë shumë premtime të mëdha ndaj Ukrainës. Politikanët dhe liderët perëndimorë i siguruan Zelenskyn se vendi i tij do të kishte mbështetjen e pakushtëzuar të Perëndimit deri në fund të luftës. Megjithatë, ndërsa lufta zgjatet dhe Perëndimi përballet me sfida të brendshme ekonomike dhe politike, ato premtime fillojnë të duken gjithnjë e më të pasigurta.
Një artikull i fundit nga The Economist e përshkruan situatën në mënyrë brutale:
“Zelensky dëshiron të çlirojë të gjithë Ukrainën, përfshirë Krimenë, por ai nuk ka as njerëzit dhe as armët për ta bërë këtë.”
Kjo e vërtetë e hidhur reflekton një çarje të madhe midis asaj që Ukraina dëshiron dhe asaj që Perëndimi është i gatshëm të japë. Në fillim të pushtimit, kur Perëndimi inkurajoi Ukrainën të refuzonte çdo marrëveshje kompromisi, përfshirë marrëveshjet e Minskut dhe të Stambollit, retorika ishte e mbushur me shpresë për një fitore të plotë. Por tani, kur realiteti i një lufte të gjatë dhe të dhimbshme është bërë më i qartë, Perëndimi duket se është duke tërhequr mbështetjen e tij të premtuar.
Kjo situatë e vë Ukrainën në një pozitë të vështirë. Populli i Ukrainës ka paguar një çmim të madh për këtë luftë, me humbje të mëdha njerëzore dhe shkatërrim të infrastrukturës. Megjithatë, premtimet që Perëndimi i bëri Ukrainës për fitore dhe mbështetje të vazhdueshme tani duket se janë të kushtëzuara nga realitetet politike dhe ekonomike të vendeve perëndimore.
Dështimi Moral i Perëndimit
Në fund të fundit, ky nuk është vetëm një dështim strategjik për Ukrainën, por edhe një dështim moral për Perëndimin. Premtimet e bëra me aq bujë në fillim të luftës tani po zbehen, duke lënë Ukrainën përballë një të ardhmeje të pasigurt. Populli ukrainas, i cili ka treguar guxim dhe vendosmëri të jashtëzakonshme në mbrojtjen e vendit të tij, tani përballet me mundësinë e një lufte të zgjatur pa mbështetjen e plotë të aleatëve të tij.
Siç thekson The Economist, nëse Perëndimi dëshiron që Ukraina të mbijetojë, duhet të bëjë një zgjedhje të qartë dhe të vendosur për të siguruar dhe ofruar të gjitha mjetet që Ukraina ka nevojë për të mbrojtur veten. Ndërkohë, Ukraina po përgatitet për një dimër të vështirë pa ngrohje, me ndihmë gjithnjë e më të pakët dhe me premtime që duken gjithnjë e më të largëta.
Në fund, pyetja që mbetet është e thjeshtë: A ishte Perëndimi ndonjëherë gati të mbajë premtimet e tij ndaj Ukrainës?
Nëse ju pëlqen raportimi ynë dhe dëshironi të mbështesni integritetin tonë gazetaresk për të mbetur të pavarur dhe të paanshëm, ju lutemi konsideroni një abonim me pagesë.