Valle, Flamuj dhe Dhunë: Si U Shndërrua Mitingu i Edi Ramës në Londër në një Fushë Betejë Dhune?
Pankartat politike, aktivistët e grushtuar, përballë një kryeministri që buzëqeshte derisa njerëzit e tij e kthyen Parkun Olimpik të Londrës në një sallë dhune duke shtypur kundërshtarët politikë.
Të dielen e freskët në Londër, Parku Olimpik Mbretëresha Elizabeth u paraqit si një festë e kulturës shqiptare, një ditë me valle popullore, kujtime dhe krenari për komunitetin. Por në të vërtetë, ky ishte një miting elektoral për Kryeministrin Edi Rama, i fshehur pas një maske të aktivitetit kulturor. Pas 11 vitesh në pushtet, Rama nuk kishte organizuar kurrë më parë një ngjarje të tillë për diasporën. Por koha e këtij mitingu, menjëherë pasi parlamenti shqiptar miratoi të drejtën e votës për diasporën, tregoi qartë qëllimin e vërtetë.
Në vend të një feste të gëzueshme, ngjarja u kthye në një skenë dhune, frike dhe represioni. Protestues të lënduar, një diasporë e tronditur dhe një kryeministër me buzëqeshje të ftohtë ishin përfundimi i kësaj dite.
Kur arrita në Parkun Olimpik, prisja valle e festë, por u takova me një tension të madh. Brenda sallës, njerëzit ishin të ndarë. Niveli i poshtëm gumëzhinte nga valëvitjet e flamujve shqiptarë, ndërsa pjesa e sipërme ishte pothuajse bosh – një shenjë indiference ose mosmiratimi të heshtur.
Jashtë, protestuesit mbanin pankarta kundër Ramës. Brenda, sigurimi dukej qëllimisht i dobët; askush nuk kontrollonte seriozisht hyrjet. Shfaqja filloi me performanca të bukura kulturore, valltarë të rinj në kostume tradicionale që kërcenin me krenari. Por kur u pyetën për Ramën, shumë prej tyre hezituan të flisnin, duke mos pasur ndonjë lidhje të fortë me politikat e tij.
Mbërritja e Edi Ramës
Kur Rama hyri në sallë, figura e tij prej politikani shtatgjatë tërhoqi vëmendjen. Disa duartrokitën me entuziazëm, të tjerë vetëm sa e shikonin e disa edhe deshën ta përqafonin atë. Fjalimi i tij, plot fraza të bukura, shkaktoi duartrokitje nga mbështetësit, por edhe murmërima të pakënaqësisë.
Derisa Rama po e mbante fjalimin e tij, një burrë u ngrit nga vendi dhe bërtiti “Hajdut!” ndaj Ramës. Menjëherë, disa burra me veshje të zeza iu sulën atij. Ajo që nisi si një ndërprerje verbale përfundoi në një rrahje të dhunshme. Burri u tërhoq me forcë jashtë, ndërsa turma brenda vazhdonte si të mos kishte ndodhur asgjë.
Pak më vonë, disa njerëz hapën një pankartë kundër Ramës. Para se të përfundonin, një turmë prej burrash të tjerë iu sulën. Rrahjet ishin të egra dhe brutale, duke lënë spektatorët të tronditur.
Ndërsa lëvizja mes kaosit të dhunës, një burrë shtat-ulët më tërhoqi vëmendjen, një figurë e dobët me veshje të errëta, që lëvizte shpejt drejt një daljeje të sallës. E ndoqa me shpejtësi, duke shkrepur pyetje që mbetën pa përgjigje në ajrin e tensionuar. Më në fund e arrita dhe i kërkova të tregonte kush ishte dhe pse ishte përfshirë në sulmet brutale. I zënë ngushtë, ai pranoi me një qetësi të frikshme se ishte pjesë e një grupi privat sigurie, i sjellë posaçërisht nga Shqipëria për të “kontrolluar aktivistët” në këtë ngjarje. Kjo deklaratë ishte tronditëse: një import i qëllimshëm i dhunës në Londër për të shtypur kundërshtitë.
Një burrë tjetër, më i gjatë dhe me mjekër, mu vërsul me një zë kërcënues. Ai më bërtiti në një anglishte të thyer, duke më akuzuar se isha shqiptar, përpara se të shpërfillte pyetjet e mia me një buzëqeshje përçmuese. Këta të dytë u zhdukën në turmë, i tronditur nga guximi i tyre, këta ishin një kujtesë e qartë e shtrirjes së gjerë të kontrollit të Ramës, edhe në tokë të huaj. Ky zbulim tregoi se Rama është i gatshëm të sjellë represionin e aparatit të tij të dhunës edhe në tokë të huaj, duke mos toleruar asnjë kundërshtim.
Më vonë, bisedova me Arjan Lleshin, një inxhinier ndërtimi dhe aktivist, i cili ishte pjesë e grupit që kishte hapur pankartën. “Kjo nuk ishte një përleshje,” theksoi ai. “Ishte një sulm. Brenda sekondave, na goditën me grushte dhe na nxorën jashtë.” Zëri i Lleshit mbante zemërim dhe vendosmëri, rrëfimi i tij i ditës shoqërohej nga shenjat e rrahjes në fytyrë. “Kjo tregon fytyrën e vërtetë të regjimit të Ramës,” tha ai me një ton të zymtë.
Ndërsa lëvizja nëpër sallë, kaosi ishte përhapur përtej kufijve të saj. Pranë hyrjes, ndihmësit mjekësorë hynin me nxitim, duke shtyrë një barelë ku shtrihej një burrë pa ndjenja. Fytyra e tij ishte e nxirë nga goditjet, trupi i tij i plogësht – një viktimë e dhunës që shpërtheu brenda e importuar në Londër me karavanin e Kryeministrit Rama. Dëshmitarët pohuan se ai ishte sulmuar nga një grup prej dhjetë burrash, një sulm aq i ashpër sa e kishte lënë pa ndjenja. Pamja e trupit të tij të palëvizshëm, i rrethuar nga mjekë dhe kalimtarë të shqetësuar, ishte një kontrast tronditës dhe i frikshëm me kostumet e ngjyrosura dhe muzikën gazmore të aktivitetit për ardhjen e Ramës.
Një oficer britanik i policisë konfirmoi sulmin, toni i tij i përzier me mosbesim. “Besojmë se ai u sulmua brenda,” tha ai, fjalët e tij një pranim i frikshëm i nënstruktures së dhunshme të ditës
.Një Diasporë e Ndarë
Pas gjithë kësaj, u bë e qartë se diaspora shqiptare ishte thellësisht e ndarë. Disa e shikonin mitingun si një festë të kulturës, ndërsa të tjerë e shihnin atë si një kujtesë të asaj që kishin lënë pas, shtypjen. Jashtë, protestuesit vazhduan, të palëkundur nga lëndimet.
Ky miting në Londër nuk ishte thjesht një ngjarje e dështuar. Ishte një pasqyrim i mënyrës si qeveris Rama: një fasadë e bukur që mbulon korrupsionin dhe autoritarizmin. Mbështetësit e tij e quajnë një modernizues, por kritikët thonë se kjo ka ardhur me një çmim të lartë, korrupsion, krim të organizuar dhe shtypje.
Ndërsa largohesha nga parku, skenat e dhunës më mbetën në mendje: vallet e bukura, rrahjet brutale dhe një trup i shtrirë në barelë. Ky miting ngriti pyetje të dhimbshme për identitetin dhe çmimin e heshtjes. Dhe ndërsa Rama largohej mes duartrokitjeve, çarjet në narrativën e tij ishin të dukshme.